ยารักษาหอบหืด มีกี่ประเภทและใช้ตอนไหน?

ยารักษาหอบหืด สำคัญต่อการรักษาอย่างไร?

ยารักษาหอบหืดมีความจำเป็น เนื่องจากโรคหอบหืด เป็นโรคที่เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของหลอดลม ทำให้เยื่อบุและผนังหลอดลมตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าปกติ

หากขาดความสม่ำเสมอ และความเข้าใจในการใช้ยาก็อาจทำให้การดำเนินของโรคไม่หาย หรือเป็นมากขึ้นได้

ยาควบคุมอาการ (Controller)

เป็นยารักษาหอบหืดที่ใช้ในการรักษาระยะยาว ต้องใช้อย่างสม่ำเสมอ แม้จะไม่มีอาการ เช่น ยาพ่นที่มีองค์ประกอบเป็นสเตียรอยด์ (ใช้เป็นยาควบคุมอาการหลัก มีประสิทธิภาพสูงสุด) โดยอาจให้ร่วมยาอื่นๆ เช่น

• ยาต้านการอักเสบ Leukotriene

• ยากลุ่ม Methylxanthines

• ยาพ่นชนิด Long acting beta-2 agonists

ยาบรรเทาอาการ (Reliever)

เป็นยารักษาหอบหืดสำหรับใช้เพื่อช่วยลดการตีบตัวของหลอดลมในระหว่างที่มีอาการหอบหืดเฉียบพลัน จึงควรใช้เฉพาะเมื่อมีอาการเท่านั้น ตัวอย่างเช่น

• ยาพ่นชนิดสูดพ่นในระยะสั้น Short acting beta-2 agonists เช่น Salbutamol, Terbutaline และ Fenoterol

• ยากลุ่มยาต้านโคลิเนอร์จิค (Anticholinergic drugs)

ยาทั้งสองชนิดมักใช้ร่วมกัน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาโรคหอบหืด ทั้งนี้แพทย์จะพิจารณาจ่ายยาตามความเหมาะสมของอาการของคนไข้ตามบุคคล

วิธีใช้ยา

แนวทางใช้ยาอย่างปลอดภัย

ควรใช้ยาอย่างสม่ำเสมอตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และใช้ยาให้ถูกวัตถุประสงค์ตามชนิดของยา เช่น

• ยาสำหรับควบคุมอาการ ให้ใช้สม่ำเสมอตามที่แพทย์สั่ง ไม่ใช่ใช้แต่ตอนมีอาการกำเริบ

• หลังใช้ยาพ่นที่มีส่วนประกอบของสเตียรอยด์ ให้กลั้วคอด้วยน้ำเปล่าทุกครั้ง

ยาพ่นหอบหืดซื้อใช้เองได้ไหม

ไม่ควรซื้อยามาใช้เอง หากยังไม่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคหอบหืดจากแพทย์ นอกจากนี้ควรไปตามนัดแพทย์ทุกครั้ง เนื่องจากแพทย์จะต้องมีการประเมินการใช้ยาและปรับยาตามความเหมาะสม

อาการแบบไหนควรใช้ยารักษาหอบหืด

ให้สังเกตอาการ หากมีอาการที่สงสัยว่าจะเป็นหอบหืด เช่น ไอเรื้อรัง หายใจมีเสียงวี้ด เหนื่อยหอบ ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ และวินิจฉัยว่าเป็นโรคหอบหืดหรือไม่

หากพบว่าเป็นโรคหอบหืดแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาแนวทางการรักษาและจ่ายยารักษาหอบหืดตามความเหมาะสม หากสงสัยว่าเป็นไม่ควรซื้อยามาใช้เองเพราะอาจเกิดอันตรายได้