วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี ฉีดครบลดเสี่ยงให้ตับ

ฉีด ‘วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี’ ลดความเสี่ยงให้ตับของเรา เพราะโรคนี้แฝงมักไม่ปรากฏอาการ เมื่อติดเชื้อแล้วการรักษาหายได้ยาก จนในผู้ป่วยบางรายเป็นโรคเรื้อรังลุกลามเกิดเป็นโรคตับแข็ง หรือมะเร็งตับได้ สร้างภูมิคุ้มกันด้วยการฉีดวัคซีน

รวมลิสท์คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวัคซีนตับบี เช่น ป้องกันอะไรได้บ้าง ต้องฉีดกี่เข็ม วัคซีนเหมาะกับใคร ต้องกระตุ้นหรือไม่ ฉีด 3 เข็มแล้วภูมิไม่ขึ้นต้องทำยังไง และหัวข้อน่าสนใจอีกมากมาย ถ้าอยากรู้ก็ไปอ่านกันได้เลย

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี คืออะไร?

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี คืออะไร

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี (Hepatitis B vaccine) คือ วัคซีนป้องกันการติดเชื้อไวรัสที่เป็นอันตรายต่อตับ โดยเชื้อไวรัสตับอักเสบบีสามารถทำให้เกิดตับอักเสบ ซึ่งการติดเชื้อจะมีตั้งแต่อาการป่วยแบบเฉียบพลัน ไปจนถึง

“อาการป่วยตับอักเสบเรื้อรังที่สามารถนำไปสู่
โรคตับแข็ง ,โรคมะเร็งตับ หรือร้ายแรงที่สุด
คือ การเสียชีวิต “

แต่หากรับวัคซีนแล้ว ร่างกายจะทำการสร้างสารภูมิต้านทาน (Antibody) ขึ้นมาเพื่อช่วยในการกำจัดเชื้อไวรัส

ป้องกันและลดเสี่ยงความอะไรได้บ้าง

ช่วยป้องกันไม่ให้ได้รับเชื้อไวรัสตับอักเสบ หากฉีด 3 เข็ม จนครบ และฉีดก่อนการสัมผัสโดนเชื้อ
ป้องกันผู้ป่วยจากการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรง ได้แก่ โรคตับแข็ง ,มะเร็งตับ และการเสียชีวิต
ในกรณีของคุณแม่ตั้งครรภ์ ช่วยลดความเสี่ยงการติดเชื้อจากแม่สู่ลูกได้ เพราะโอกาสที่ทารกจะติดเชื้อจากแม่มีความเป็นได้ที่ค่อนข้างสูง
ช่วยป้องกันการรับเชื้อในบุคลากรทางการแพทย์ ที่ต้องทำงานที่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย
ป้องกันการติดเชื้อในผู้ที่มีเพศสัมพันธ์แบบไม่ปลอดภัย

ใครควรได้รับการฉีดบ้าง

วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี เป็นวัคซีนที่ทุกคนควรได้รับไม่ว่าจะในเด็กหรือผู้ใหญ่ เพราะวัคซีนตัวนี้อยู่ในแผนวัคซีนของภาครัฐ

เด็กทารก เด็กโต และวัยรุ่นทุกคน

เด็กและวัยรุ่น อายุตั้งแต่ 2 เดือน – 18 ปี ควรรับการฉีดตามแผนการฉีดวัคซีนตามช่วงวัยที่ภาครัฐได้กำหนด โดยเฉพาะทารกที่คลอดจากครรภ์มารดาที่เป็นพาะของโรคไวรัสตับอักเสบบี เพราะมีโอกาสติดเชื้อสูง และหากติดเชื้อในเด็กมักจะไม่แสดงอาการ และสามารถกลายเป็นภาวะตับแข็ง ซึ่งสามารถพัฒนากลายเป็นมะเร็งตับต่อได้

ผู้ใหญ่ที่ยังไม่เคยรับวัคซีน

ผู้ใหญ่ที่ยังไม่เคยฉีดก็ควรเข้ารับการฉีด โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงดังต่อไปนี้

ผู้ป่วยโรคไต

ผู้ป่วยโรคไตวายที่ต้องมีการล้างไต (kidney Dialysis Patients)
ผู้ที่เป็นโรคตับ หรือ โรคไตอักเสบเรื้อรัง
ผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวาน ที่มีอายุน้อยกว่า 60 ปี
ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอดส์
ผู้มีเพศสัมพันธ์โดยที่ไม่ทำการป้องกัน เช่น ไม่สวมถุงยางอนามัย
ผู้ที่มีพฤติกรรมการใช้สารเสพติด

ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกันกับผู้อื่น

ผู้มีพฤติกรรมทางเพศที่เสี่ยง เช่น เปลี่ยนคู่นอนบ่อย, มีคู่นอนหลายคน
ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกันกับผู้อื่น
เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ ถือเป็นอีกกลุ่มที่เสี่ยงต่อการสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่ง
ผู้ที่อาศัยร่วมกันกับผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบบี เช่น สามี-ภรรยา
ฉีดกรณีที่ต้องเดินทางไปต่างประเทศในประเทศที่มีผู้ติดเชื้อนี้สูง โดยแถบที่พบบ่อย เช่น ประเทศในฝั่งเอเชีย, แอฟริกา, อเมริกาใต้ และแคริบเบียน

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบี ฉีดตอนไหน

วัคซีนสามารถเริ่มฉีดได้ตั้งแต่ยังเป็นวัยทารก โดยแนะนำให้ฉีดตั้งแต่ช่วงอายุ 2 เดือน แต่หากในกรณีที่มารดาเป็นพาหะของไวรัสตับอักเสบบี ควรฉีดตั้งแต่อายุ 1 เดือน เนื่องจากมีโอกาสรับเชื้อจากมารดาสูง

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบีต้องฉีดกี่เข็ม

วัคซีนไวรัสตับอักเสบบีต้องฉีด 3 เข็ม โดยฉีดห่างกัน 0 ,1 และ 6 เดือน

เข็มที่ 1 แนะนำให้ฉีดตั้งแต่ช่วงทารกอายุ 2 เดือน
เข็มที่ 2 เว้นการฉีดห่างจากเข็มแรก 1 เดือน
เข็มที่ 3 เว้นการฉีดห่างจากเข็มแรก 6 เดือน

ภูมิคุ้มกันวัคซีนตับอักเสบบีฉีดแล้วอยู่ได้กี่ปี

การฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี สามารถเสริมภูมิคุ้มกันได้นานกว่า 20 ปี หรืออาจตลอดชีวิต หากฉีดตั้งแต่ยังเป็นทารก

วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี ต้องฉีดกระตุ้นไหม

วัคซีนป้องกันตับไวรัสอักเสบบี ไม่จำเป็นต้องได้รับการฉีดกระตุ้น เนื่องจากสามารถป้องกันได้ในระยะยาว หรืออาจป้องกันเชื้อได้ตลอดชีวิต ถือเป็นการฉีดที่คุ้มค่า

ฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี แล้วภูมิคุ้มกันไม่ขึ้น

หากในกรณีที่ฉีดวัคซีนครบ 3 เข็ม แล้วภูมิคุ้มกันไม่ขึ้น เกิดได้จากการที่ร่างกายของผู้ฉีดไม่ตอบสนองต่อวัคซีน อาจมีความจำเป็นต้องได้รับการฉีดเพิ่ม อีก 1 ชุด ( 3 เข็ม) แล้วทำการตรวจหาภูมิคุ้มกันหลังฉีด 1 เดือน

“หากยังไม่มีภูมิคุ้มกันอีก แนะนำให้ป้องกันโรค
โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่ง
ของผู้อื่น หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่
เป็นพาหะของโรคไวรัสตับอักเสบบี “

อ้างอิงข้อมูล: กองโรคป้องกันด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค ปีงบประมาณ 2564, แนวทางการดำเนินงานให้วัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบบี (HB) ในบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข

ผลข้างเคียงของวัคซีน

ผลข้างเคียงวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี

สามารถพบอาการข้างเคียงหลังรับวัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบบีได้น้อย และอาการเหล่านี้สามารถหายเองได้ ได้แก่

มีอาการบวมแดง ในบริเวณที่ฉีดวัคซีน
มีไข้สูง 37 ํC หรือสูงกว่า อาการนี้มักจะเกิดขึ้นทันที หลังการฉีดวัคขึ้นและจะมีอาการเพียง 1-2 วัน
รู้สึกหน้ามืด อ่อนเพลีย วิงเวียน ตาพร่ามัว หรือหูอื้อ
มีอาการปวดไหล่

ราคาฉีดวัคซีนไวรัสตับอักเสบบี

ผู้ใหญ่

ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี ราคา 850 บาท/เข็ม (ฉีดทั้งหมดจำนวน 3 เข็ม)
ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี 3 เข็ม พร้อมชุดตรวจติดตามภูมิคุ้มกันไวรัสตับอักเสบบี ราคา 2,190 บาท
ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบี 3 เข็ม พร้อมชุดตรวจไวรัสตับอักเสบบีตรวจหาภูมิคุ้มกัน ราคา 2,580 บาท

เด็ก

วัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบสำหรับเด็ก จะเป็นชนิดรวม 6 โรค (คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี-ฮิบ) ราคา 2,290 บาท

เอกสารอ้างอิง

The Immunization Action Coalition, Vaccine Information Statements
Center of Disease Control, Hepatitis B
กองโรคป้องกันด้วยวัคซีน กรมควบคุมโรค ปีงบประมาณ 2564, แนวทางการดำเนินงานให้วัคซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบบี (HB) ในบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข
ความรู้เกี่ยวกับไวรัสตับอักเสบ, สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข