โรคไข้เลือดออกเกิดจากอะไร อาการเป็นยังไง ระยะไหนอันตราย!

ไข้เลือดออกเกิดจากอะไร

เกิดจากการติดเชื้อไวรัส dengue ซึ่งมี 4 ซีโรทัยป์  คือ DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4 ที่นำโดยยุงลาย ผู้ที่เคยติดเชื้อแล้ว จะมีภูมิคุ้มกันต่อซีโรทัยป์ที่เคยได้รับไปตลอดชีวิต และจะมีภูมิคุ้มกันต่อซีโรทัยป์อื่นในระยะสั้น ประมาณ 3 – 12 เดือน

อาการไข้เลือดออก

1. มักจะมีไข้ขึ้นสูง 2-7 วัน อาจสูงถึง 40 องศาเซลเซียส 
2. เบื่ออาหาร ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว หน้าแดง 
3. ในรายที่มีเกล็ดเลือดต่ำ อาจจะมีจุดเลือดออกสีแดงเล็กๆ ตามผิวหนัง เนื่องจากมีเลือดออกที่ผิวหนัง ซึ่งเป็นที่มาของชื่อโรคไข้เลือดออก
4. อาจมีอาการปวดท้อง เนื่องจากมีตับโตในช่องท้อง มักกดเจ็บบริเวณชายโครงข้างขวา*ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะอาการไม่มากและหายได้เอง แต่มีเพียงส่วนน้อยที่อาจมีอาการรุนแรง เลือดออกมาก โดยเฉพาะในทางเดินอาหาร หรือมีสารน้ำรั่วออกจากหลอดเลือดมากจนความดันต่ำ ช็อกและหมดสติ

ระยะไข้

ผู้ป่วยระยะนี้จะมีใข้สูงลอยเฉียบพลัน 2-7 วัน อาจสูงถึง 40 องศาเซลเซียส ส่วนใหญ่ไม่มีน้ำมูกหรือไอ ต่างจากไข้หวัด ถ้ามีไข้สูงมากอาจชักได้ ปวดศีรษะและกระบอกตามาก เบื่ออาหาร คลื่นไส้ และอาเจียนร่วมด้วย

อาจพบคอแดง หน้าแดงได้ในบางคน สังเกตได้ว่าจะมีจุดเลือดออกเล็กๆ ตามแขน ขา รักแร้ ลำตัว อาจมีเลือดกำเดาไหล ปวดท้องและถ่ายอุจจาระสีดำ ตับโตจนทำให้ปวดใต้ชายโครงขวา 

ควรรีบไปโรงพยาบาลตั้งแต่ระยะไข้เพื่ออยู่ใกล้ชิดกับแพทย์ในการติดตามอาการ 

ระยะวิกฤติ

เป็นระยะที่มีการรั่วของพลาสมา เกิดขึ้นกับผู้ป่วยทุกรายในระยะวิกฤติ หรือช็อก เป็นช่วงสั้นๆ ก่อนไข้ลงหรือพร้อมๆ กับไข้ลดลงอย่างรวดเร็ว

ผู้ป่วยที่มีภาวะช็อก จะมีอาการกระสับกระส่าย อาจมีเหงื่อออกมากและมือเท้าเย็น ชีพจรเบาเร็ว ส่วนใหญ่จะรู้สติ พูดรู้เรื่อง กระหายน้ำ หากรักษาภาวะช็อกได้ทัน ส่วนใหญ่ผู้ป่วยจะฟื้นตัวได้รวดเร็ว แต่หากช็อกนานอาจมีอาการเลือดออกในทางเดินอาหารอย่างรุนแรง 

เสียชีวิตได้ภายใน 12-24 ชั่วโมง หลังช็อก หากไม่ได้รับการรักษาภาวะช็อกอย่างถูกต้องทันที 

ระยะฟื้นตัว

ระยะนี้เกิดขึ้นค่อนข้างเร็วหลังไข้ลง 24 – 48 ชั่วโมง มีผื่นจุดขาวบนพื้นแดง คัน ซึ่งจะเป็นอยู่ 2 – 4 วัน

มีปัสสาวะมาก  อาจตรวจพบชีพจรเต้นช้า ผู้ป่วยจะเริ่มรับประทานน้ำและอาหารได้มากขึ้นในระยะนี้

ผู้ป่วยที่พ้นขีดอันตรายแล้ว สังเกตได้ว่ามีไข้ลดลง ไม่ซึม รู้สึกตัวได้ดี 

การปฏิบัติเมื่อเป็นไข้เลือดออก

1. ดื่มน้ำหรือน้ำเกลือแร่ให้เพียงพอ วิธีสังเกตว่าดื่มน้ำเพียงพอหรือไม่ คือ ให้สังเกตปัสสาวะจะต้องเป็นสีเหลืองอ่อน หากเป็นสีเหลืองเข้มหรือสีชา แสดงว่าร่างกายยังขาดน้ำอยู่
2. รับประทานยาลดไข้ ให้ใช้ยาพาราเซตามอล ตามขนาดที่แพทย์สั่ง ห้ามเกินขนาด เพราะอาจเป็นสาเหตุของตับอักเสบจากยาพาราเซตามอลได้
3. ห้ามใช้ยาแอสไพริน  เพราะทำให้เลือดออกง่ายและมากขึ้นได้
4. ควรไปพบแพทย์ทันที หากอาเจียนเป็นเลือด ถ่ายดำ อาเจียนมาก ดื่มน้ำเท่าไรก็ไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย มือเท้าเย็น เพราะอาการเหล่านี้เป็นสัญญาณอันตรายว่าผู้ป่วยอาจมีความดันเลือดต่ำและช็อก
5. โรคไข้เลือดออก ไม่ติดต่อทางการสัมผัส หรือรับประทานอาหารร่วมกัน
6. เมื่อมีไข้หากจะอาบน้ำ ให้อาบด้วยน้ำอุ่น หรือเช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น เพราะหากใช้น้ำเย็น ผู้ป่วยจะสูญเสียความร้อนจากร่างกายมาก อาจเกิดอาการสั่นได้