ตุ่มที่น้องสาว เสี่ยงเป็นโรคอะไรได้บ้าง

ไม่มีหัว ไม่คัน

ตุ่มในลักษณะที่ไม่มีอาการคัน และไม่มีหัว อาจเป็นได้จากซีสต์ (cyst) เช่น

• ต่อมบาร์โธลินมีการอักเสบ

• ซีสต์ไขมันใต้ผิวหนัง (Sebaceous cyst)

หากมีขนาดเล็ก มักไม่จำเป็นต้องรักษา แต่หากซีสต์โตขึ้นอาจจำเป็นต้องผ่าตัด/กรีดระบาย

คันอวัยวะเพศหญิง

สามารถเกิดจากการหลายสาเหตุ

• การติดเชื้อราหรือยีสต์ เช่น การติดเชื้อราแคนดิดา

• การติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์บางชนิด เช่น โรคเริม

• เกิดจากการแพ้ หรือระคายเคือง จากสารเคมี หรือเสื้อผ้า ชุดชั้นใน

ตุ่มไม่มีหัว

มีตุ่มขึ้นที่อวัยเพศหญิง ไม่มีหัว เช่น

• เนื้องอกธรรมดา (Benign tumor)

• ซีสต์ มักเกิดจากการที่รูขุมขนอุดตัน

• หูดหงอนไก่ (genital warts) เกิดได้จากการติดเชื้อเอชพีวี ซึ่งมักไม่มีหัว และบางครั้งอาจไม่รู้สึกเจ็บ

ลักษณะคล้ายฝี

หากมีตุ่มลักษณะคล้ายฝีที่อวัยวะเพศ อาจเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย และมีหนองข้างใน

• ต่อมบาร์โธลินอักเสบ เป็นเคสที่พบบ่อยที่อวัยวะเพศหญิง ซึ่งจะทำให้ทำให้เกิดตุ่มบวมแดง และรู้สึกเจ็บได้ หากโตมากจำเป็นต้องกรีดหนอง หรือผ่าออก

ตุ่มที่มีอาการเจ็บ

เกิดได้จากหลากหลากสาเหตุ คือ

• ฝี

• ซีสต์ที่มีการอักเสบ

• การติดเชื้อของโรคเริม (herpes)

• การระคายเคืองที่ผิวหนัง

ความเจ็บปวดมักบ่งบอกถึง การอักเสบหรือการติดเชื้อ ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการรักษา

ตุ่มแบบไม่เจ็บ ไม่คัน

ตุ่มที่มักไม่มีอาการเจ็บหรือคัน สามารถเกิดได้จาก

• ซีสต์ไขมัน

• เนื้องอกธรรมดา

• หูดข้าวสุก เป็นตุ่มนูนเล็กๆ ผิวเรียบมันวาว

หากมีอาการเปลี่ยนแปลง และแย่ลง ควรไปพบแพทย์

ตุ่มคล้ายสิว

เป็นอาการที่สามารถพบได้บ่อยสาเหตุที่เกิดตุ่มประเภทนี้ ได้แก่

• การอุดตันของรูขุมขน (ingrown hairs) 

• สิว (acne) ขึ้นที่บริเวณอวัยวะเพศ (เป็นสิวที่น้องสาว)

ซึ่งบางครั้งอาจมีลักษณะที่คล้ายคลึงกับสิว ที่เกิดที่บริเวณใบหน้า และทำให้ระคายระคายเคือง หรือติดเชื้อเล็กน้อย

ติดเชื้อแบคทีเรีย

อาการของการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอดมักมาพร้อมอาการปวดท้องน้อย ตกขาวผิดปกติ แผล ก้อน มีกลิ่นผิดปกติเมื่อมีการหลั่งภายใน หรือตุ่มขึ้นอวัยวะเพศหญิง เช่น มีตุ่มแดง, ตุ่มหนอง, ผื่นแดง อาจมีแผลเปิด รอยขีดข่วน หรือรอยแตก อาการจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับชนิดของแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อ

ต่อมบาร์โธลินอักเสบ

อาการของต่อมบาร์โธลินอักเสบ จะมีลักษณะตุ่มคล้ายสิว ฝี ซึ่งจะมีหนอง ตุ่มจะมีลักษณะบวมคล้ายๆกับถุงน้ำ อาจให้ความรู้สึกเจ็บ และบางคนอาจมีอาการไข้ร่วมด้วย

• ไปพบแพทย์ เพื่อรับการตรวจวินิฉัยให้แน่ชัด และรับการตรวจนรีเวช 

• หลีกเลี่ยงการบีบ แคะ แกะ เกา บริเวณที่มีตุ่ม เพราะอาจทำให้เกิดการอักเสบ ระคายเคือง และเกิดการติดเชื้อได้

• หากมีการอักเสบหรือเจ็บปวด ให้ประคบอุ่น โดยใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำอุ่นประคบเบาๆ เพื่อช่วยลดอาการ

• ล้างอวัยวะเพศด้วยน้ำสะอาด งดการใช้ผลิตภัณฑ์ที่บริเวณช่องคลอด ที่อาจก่อให้เกิดอาการระคายเคือง

• ควรใช้ยาและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามคำแนะนำของแพทย์ เพื่อให้การรักษาเป็นไปอย่างราบรื่น

• ดูแลและรักษาสุขอนามัยของตนเอง เพื่อป้องกันไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ

• หากมีอาการอักเสบ รู้สึกเจ็บ หรือมีแผล ควรงดการมีเพศสัมพันธ์

• ใช้ถุงยางอนามัย เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อ รวมถึงการติดเชื้ออื่นๆเพิ่มเติม