หลังจากที่อุ้มท้องมานานถึง 9 เดือน ผ่านการฝากครรภ์นับตั้งแต่รู้ว่าตัวเองตั้งท้อง เข้ารับการตรวจสุขภาพ ฉีดวัคซีน ปฏิบัติตนตามที่คุณหมอแนะนำ จนกระทั่งคลอดลูกออกมา แต่ใช่ว่าภารกิจของคุณแม่จะจบลงแค่นั้นหรืออาจจะเรียกได้ว่าคือจุดเริ่มต้นในการเลี้ยงดูก็คงไม่ผิด เพราะหลังคลอดคุณแม่ยังคงต้องดูแลสุขภาพของตัวเองและดูแลลูกต่อไป ส่วนหลังคลอดต้องดูแลตัวเองอย่างไรบ้างนั้นเรามาดูกันเลย
1. พักผ่อนให้ได้มากที่สุด
หลังคลอดคุณแม่ควรหาเวลาว่างๆ ระหว่างลูกหลับเพื่อพักผ่อนด้วยเหมือนกัน เพราะการนอนหลับไม่เพียงพอจะส่งผลเสียโดยตรงต่อร่างกาย ทำให้ร่างกายไม่ได้รับการฟื้นฟู เพราะในช่วงการตั้งครรภ์คุณแม่ก็แบกท้องลูกน้อยมายาวนานและเหนื่อยพอสมควรเลยล่ะ
2. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
การดูแลตัวเองหลังคลอดข้อต่อมาคือ การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ที่นอกจากจะดีต่อตัวสุขภาพของคุณแม่เองแล้ว ยังส่งผลโดยตรงต่อเจ้าตัวน้อยด้วย เพราะอะไรที่คุณแม่กินเข้าไป จะถูกแปรเปลี่ยนเป็นน้ำนมให้ลูกน้อย ถ้าอยากให้ลูกได้รับสารอาหารดีๆ หลังคลอดคุณแม่ก็ควรเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ งดอาหารรสจัด ของหมักดอง และแอลกอฮอล์ทุกชนิดไปก่อนเพื่อป้องกันปัญหาโรคท้องผูก
3. ออกกำลังกาย
เราทราบกันดีอยู่แล้วว่าการออกกำลังกายที่เหมาะสมนั้นส่งผลดีกับร่างกาย สำหรับคุณแม่หลังคลอดนั้นเพื่อให้ร่างกายกลับมาเป็นปกติก็ควรออกกำลังกายเช่นกันแต่ไม่ควรหักโหมเด็ดขาดเพราะอาจจะทำให้แผลฉีกขาดได้ โดยอาจจะเริ่มจากการเดินหรือทำงานบ้านเบา ๆ ก่อน เพื่อฟื้นฟูอวัยวะภายในให้กลับมาเหมือนเดิม และช่วยลดน้ำหนักส่วนเกินที่เกิดจากการตั้งครรภ์ ช่วยให้หน้าท้องของคุณแม่ลดได้ไวขึ้นและไม่หย่อนยาน และยังช่วยหลั่งสารเอ็นโดฟินซึ่งเป็นสารที่ทำให้มีความสุขอีกด้วย
4. อาบน้ำรักษาความสะอาด
หลังคลอดเสร็จเรียบร้อยแล้ว 12-14 ชั่วโมง คุณแม่สามารถอาบน้ำเพื่อชำระล้างความสะอาดได้เลย หากคุณแม่มีน้ำนมไหลออกมาจำนวนมาก สามารถเปลี่ยนเสื้อชั้นในบ่อยๆ รวมทั้งใช้แผ่นซับน้ำนมหรือเครื่องปั๊มน้ำนมปั๊มเก็บไว้เลยก็ได้เช่นกัน
5. เต้านมและหัวนมต้องสะอาด
เนื่องจากหลังคลอดลูกน้ำนมของคุณแม่มักจะหลั่งตลอดเวลา ซึ่งลูกลูกก็จะดื่มน้ำนมจากเต้านมของคุณแม่ เพราะฉะนั้นหลังคลอดจึงควรทำความสะอาดอย่างพิถีพิถันสักนิด โดยวิธีที่ดีที่สุดก็คือนำสำลีชุบน้ำอุ่นเช็ดรอบเต้านมและรอบหัวนมให้สะอาดก่อนให้นมลูกทุกครั้ง
6. ดูแลแผลผ่าตัด
ไม่ว่าจะคลอดลูกด้วยวิธีธรรมชาติ หรือจะคลอดด้วยการผ่าตัดก็ต้องมีแผลเย็บทั้งนั้น คุณแม่จึงควรให้ความสนใจและรักษาความสะอาดเป็นพิเศษ เพื่อจะได้ไม่มีอาการอักเสบและติดเชื้อจนทำให้แผลหายช้าลง ซึ่งจะส่งผลต่อการเลี้ยงดูลูกหลังคลอดด้วย
7. ตรวจหลังคลอด
ไม่ใช่แค่ตรวจสุขภาพก่อนตั้งครรภ์เท่านั้น การตรวจหลังคลอดก็สำคัญไม่แพ้กัน โดยปกติคุณหมอที่ทำคลอดหรือรับฝากท้องตั้งแต่ต้นจะนัดให้คุณแม่ไปตรวจร่างกายหลังคลอดแล้ว 1 เดือน เพื่อตรวจว่ามีความผิดปกติหรือไม่ รวมถึงตรวจภายใน, ตรวจมะเร็งปากมดลูก และมะเร็งเต้านมด้วย หากพบความผิดปกติจะได้ทำการรักษาหรือป้องกันเสียแต่เนิ่นๆ
สำหรับคนที่ตั้งใจจะเป็นคุณแม่แล้ว ส่วนใหญ่มักจะเตรียมความพร้อมทั้งก่อนตั้งครรภ์ ระหว่างฝากครรภ์ และหลังคลอดด้วย เพราะทุกช่วงเวลาส่งผลกับเจ้าตัวน้อยทั้งสิ้น ยิ่งคุณแม่ดูแลตัวเองดีเท่าไหร่ก็จะยิ่งทำให้เลี้ยงดูลูกให้เติบโตและมีพัฒนาการสมบูรณ์แข็งแรงมากขึ้นเท่านั้น รู้แบบนี้แล้วอย่าลืมดูแลสุขภาพกันด้วยนะคะคุณแม่ทุกท่าน
นายอัชวินทร์ ธรรมสุนธร
ผู้จัดการทั่วไป
แก้ไขล่าสุด :
อนุญาตให้ใช้งานภาพโดยไม่ต้องขออนุญาต เฉพาะในเชิงให้ความรู้ หรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น โดยต้องให้เครดิตหรือแสดงแหล่งที่มาของ intouchmedicare.com