ปลายประสาทอักเสบ อาการที่บ่งบอก การรักษา และป้องกัน

• ภาวะเบาหวานที่คุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี

• โรคปลายประสาทอักเสบบางชนิดที่เป็นขึ้นมาได้เอง หรือเป็นหลังการติดเชื้อบางชนิด เช่น เชื้องูสวัด (Postherpetic Neuralgia) 

• โรคที่เกิดการกดทับเส้นประสาท เช่น กระดูกสันหลังบริเวณคอ เอว หลังกดทับเส้นประสาท หรือเส้นเอ็นอักเสบกดทับเส้นประสาทบริเวณข้อมือ 

• กล้ามเนื้อและเส้นเอ็นอักเสบ

• อาจพบหลังการบาดเจ็บต่อระบบประสาทจากอุบัติเหตุ หรือหลังการผ่าตัด 

• นอกจากนี้ยังอาจพบร่วมกับโรคเรื้อรังอื่นที่มีผลต่อระบบประสาทเช่น โรคเส้นเลือดสมอง หรือมะเร็ง 

• ภาวะขาดวิตามินบี 1 (Vitamin B1), วิตามินบี 6 (Vitamin B) และวิตามินบี 12 (Vitamin B12) ซึ่งมีความสำคัญต่อเส้นประสาท เป็นต้น

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดอาการปลายประสาทอักเสบ คือ กลุ่มผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว หรือภาวะข้างต้นที่เป็นสาเหตุ (สาเหตุของปลายประสาทอักเสบที่พบบ่อย) , อายุเยอะ มีผลต่อบาดเจ็บต่อเส้นประสาทได้ง่ายขึ้นและฟื้นตัวได้ช้ากว่าผู้ป่วยอายุน้อย

ปลายประสาทอักเสบอันตรายแค่ไหน

ปลายประสาทอักเสบมีระดับความปวดและอาการได้หลายระดับ และเป็นโรคที่มีอาการเรื้อรัง จะมีความอันตรายต่อคุณภาพการใช้ชีวิต ในผู้ป่วยที่มีอาการปวดรุนแรงและมีอาการตลอดเวลา อาจส่งผลทำให้เกิดอาการนอนไม่หลับ, สูญเสียสมาธิ, ซึมเศร้า, กังวล และเบื่ออาหาร

การรักษาเพื่อบรรเทาอาการ

การรักษาเพื่อบรรเทาอาการ ยาสามารถสั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้นและมีการปรับยาตามอาการในผู้ป่วยแต่ละรายต่างกัน

• ยาแก้ปวด กลุ่ม NSAIDs หรือ Opioid
  

• ยาบรรเทาปวดจากอาการปวดของเส้นประสาท กลุ่ม TCAs และ Calcium channel blocker 
  

• ยาเฉพาะที่ เช่น แผ่นแปะ หรือยาชาทาแก้ปวด
  

• การรักษาทางเวชศาสตร์ฟื้นฟู เช่น เครื่องกระตุ้นเส้นประสาท , ใช้ไฟฟ้ากระตุ้นเส้นประสาทผ่านทางผิวหนัง , การทำกายภาพบำบัด

• บางภาวะ หากรักษาที่สาเหตุอาจทำให้อาการปลายประสาทอักเสบดีขึ้นได้อย่างชัดเจน เช่น โรคที่เกิดการกดทับเส้นประสาท รักษาด้วยการผ่าตัดหรือกายภาพ , โรคปลายประสาทอักเสบบางชนิดที่เป็นขึ้นมาได้เอง หรือเป็นหลังการติดเชื้อบางชนิด เช่น เชื้องูสวัด (Postherpetic Neuralgia) เป็นต้น

• บางภาวะอาจช่วยทำให้แค่อาการปลายประสาทอักเสบนั้นไม่รุนแรงขึ้น เนื่องจากเป็นโรคเรื้อรังที่เป็นมานาน เส้นประสาทส่วนปลายมีความเสียหายเป็นระยะเวลานาน เช่น ภาวะเบาหวานที่คุมได้ไม่ดี การควบคุมน้ำตาลอาจไม่ช่วยให้อาการปลายประสาทอักเสบดีขึ้นชัดเจนมากนักแต่ช่วยให้อาการปลายประสาทอักเสบนั้นไม่รุนแรงขึ้น หรือภาวะโรคเส้นเลือดสมอง เป็นต้น

หากเป็นในผู้สูงอายุจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นไหม?

ตอบ: มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น เนื่องจากการฟื้นฟูของเส้นประสาทในผู้สูงอายุจะฟื้นฟูได้ช้ากว่าผู้อายุน้อย และมีความเสื่อมของเส้นประสาทตามวัยร่วมด้วย

ยารักษาอาการปลายประสาทอักเสบช่วยในเรื่องใด

ตอบ: หลักๆจะช่วยเรื่องลดอาการปวด และความรู้สึกผิดปกติที่เกิดจากการทำงานของเส้นประสาทที่ผิดปกติไป